Bir Kurt Cobain Biyografisi: Cennetten De Ağır

Şimdiye kadar yazılmış en detaylı Kurt Cobain biyografisi olarak gösterilen ve Kurt Cobain’in 27 senelik hayatını en ince ayrıntısına kadar bizlere sunan Charles R. Cross yazımı Heavier than Heaven: A Biography of Kurt Cobain kitabı 2019 Nisan ayında Cennetten de Ağır ismiyle Türkiye’ye geç de olsa giriş yaptı. Orijinali 2001 yılında yayınlanan kitabın ismi Nirvana’nın ilk zamanlarında beraber turneye çıkacakları Tad isimli grubun solisti Tad Doyle’un Nirvana üyelerinin toplam kilosundan daha şişman olmasına bir atıf olarak tur organizatörleri tarafından turneye verilen isimden geliyor.

kurt cobain-rare concert-nirvana-tad
Kurt Cobain ve Tad Doyle

Yazar kitaptaki bilgileri çoğunlukla Kurt Cobain’in eşi Courtney Love’da bulunan günlükler, notlar ve mektuplar ışığında yazmış. Ayrıca Cobain’in çocukluk arkadaşları ve beraber çalıştığı bazı isimlerle yapılan söyleşiler de kitapta yer alıyor. Bunun yanında Nirvana’nın davulcusu Dave Grohl ve Kurt Cobain’in annesinin kitaba herhangi bir katılımı olmamış.

Kısaca genel bilgilerden bahsettiysek kitap hakkındaki şahsi düşüncelerime geçelim. Öncelikle bu kitaba başlamadan önce beni en çok heyecanlandıran şey kitabın Kurt Cobain’in günlükleri ışığında yazılmış olması ve onun hayatında bulunmuş pek çok kişiyle söyleşi yapılmış olmasıydı. Bu sayede insanlar arasında söylene söylene gerçek kabul edilmiş safsatalardan mümkün olduğunca uzak bir biyografi kitabı olacağını düşündüm. 2015 yılında vizyona girmiş olan Cobain: Montage of Heck belgeseli bu yüzden benim için hayal kırıklığı olmuştu mesela. Kitap bu anlamda beklentilerimi büyük oranda karşıladı. Cobain’in çocukluk döneminden itibaren çok doyurucu ve insanlar tarafından teyit edilmiş bilgiler mevcut. Özellikle grubun ilk yıllarına dair anıları okumak çok zevkliydi. Bugün bir rock müzik ikonu olan birinin müzik hayatının nasıl başladığını, ne gibi aşamalardan geçtiğini gördük. Milyonlar önünde konser vermiş bir punk rock grubunun zamanında kendilerini dinlemeyen 5-10 kişinin önünde müzik yapmaya çalıştıkları dönemlere şahit olduk. Nirvana’nın ilk albüm çalışmaları, ilk turneleri, ilk ciddi konserleri, Nevermind’in patlaması sonrası yaşadıkları gibi önemli anların detaylarına ulaştık.

Nirvana’nın ilk konserlerinden biri

Ayrıca kitapta Kurt Cobain’in ilişkilerine de detaylıca yer verilmiş. Bu ilişkilerin onun hayatına nasıl etki ettiği, yaşadığı duyguların şarkılarına yansıması gibi şeyler günlüklerin yardımıyla en ince ayrıntısına kadar yazılmış. Özellikle Kurt Cobain’in hayatındaki ilk ciddi ilişkisi olan Tracy Marander ile olan birlikteliğinde onların beraber yaşamaya başladıkları dönemden itibaren yaşadıklarını okumak oldukça keyifliydi. Bunun haricinde Courtney Love ile ilk tanışmaları, ilişki kurmaları, evlilik öncesi dönemleri ve evlendikten sonra yaşadıkları hakkında da oldukça detaylı bilgiler kitapta yer alıyor.

tracy marander-kurt cobain-rare pictures
Tracy Marander ve Kurt Cobain

Kitapla ilgili okuyuculardan en çok eleştiri alan kısımsa elbette Kurt Cobain’in son günlerinin anlatıldığı dönemler. Kitap bir kurgu değil biyografi kitabı olmasına karşın Charles R. Cross bu kısımda olaya fazlasıyla kurgu katmış. Kurt Cobain’in yalnız geçirdiği son günlerinde neler yaptığı, nasıl intihar ettiği ve intihar mektubunu yazma aşaması gibi şeyler tamamen olay yeri bulgularından yola çıkarak yapılan tahminlere dayalıdır. Yazar, intihar sabahıyla ilgili kısmı sanki Kurt Cobain’in yanındaymış gibi kurgu bir sahne olarak okuyucuya yansıtmış. Doğal olarak bir biyografi kitabına kurgu katılması olumsuz karşılanır özellikle de hakkında birçok tartışmanın olduğu bir konuysa. Ayrıca her ne kadar bu kitabın yazım sürecinde birçok araştırma ve söyleşi olsa da kitabın büyük bir kısmını Kurt Cobain’in günlükleri oluşturuyor. Bu günlükler de kitabın yazım aşaması esnasında henüz kimseyle paylaşılmamış, yalnızca Courtney Love’ın elinde bulunan günlüklerdi. Eğer Courtney yazara izin vermeseydi Charles R. Cross’un bunlara ulaşma şansı yoktu. Dolayısıyla bu durum yazarın Courtney hakkında kötü bir şey yazmaktan kaçınması anlamına geliyor. Bu da kitabın objektifliğine ister istemez zarar veriyor.

Kitap hakkındaki bu genel eleştiriye ben de kendi yorumumu katacak olursam; kurgu meselesi açıkçası beni de rahatsız etti. En başından itibaren belgelere ve kişisel anılara dayanarak yazılmış bir hayat hikayesinin son kısmının yazarın kendi hayal dünyası tarafından şekillenmesi doğru olmamış. Elbette o anların bilinen hiçbir şahidi olmadığı için yüzde yüz doğru olarak aktarılmasına imkan yok ancak bu yazarın kurgu olduğunu belirtmeden bir hikaye yazması gerektiği anlamına gelmiyor.

Konu buraya gelmişken ve hazır Kurt Cobain hakkında bir yazı yazıyorken kendisinin intihar süreciyle ilgili de bir şeyler söylemezsem olmaz. Kurt Cobain maalesef gerek yaşadığı fiziksel ve psikolojik sağlık sorunları gerek de uyuşturucu bağımlılığı nedeniyle intihara sürüklenmiş birisidir. Konser için Roma’da bulunduğu sırada otel odasında aşırı doz uyuşturucu kullanımından dolayı hastanelik olmuştu ki bu bir intihar denemesiydi. O olayda hastanede kurtulmuş olmasına karşın bir daha hiçbir zaman eskisi gibi olmadığı yakın çevresindeki herkes tarafından kabul edilen bir şey. Eve döndükten sonra Kurt’ün ailesiyle ve grup arkadaşlarıyla konuşmaktan kaçındığını, kendisine rehabilitasyona yatması gerektiği söylendiğinde sert tepkiler verdiğini ve gününün çoğunu torbacıların evinde kafayı çekerek geçirdiğini söylüyorlar. Cobain’in çocukluk arkadaşı ve Nirvana’nın bas gitaristi olan Krist Noveselic, uyuşturucunun Kurt’ü bitirdiğini, Roma’daki olaydan sonra tadının tuzunun kalmadığını bambaşka ve kurtarılamaz biri olduğundan bahsediyor. Hatta çok yakın arkadaş olan ikilinin son görüşmesinde Kurt kendisine yardım amacıyla onu havaalanına bırakan Novaselic’ten kaçmak istemiş ve aralarında arbede bile yaşanmış. Uzun lafın kısası Kurt Cobain Roma’da yaşadığı olaydan sonra tamamen uçurumun kenarına gelmiş ve kendisini öldürmekten başka bir çare bulamamış. Bunun haricinde ortaya atılan tüm iddialar kanıtlanamamış ve iddia olarak kalmış şeylerdir. Evet Courtney Love belki davranışlarıyla Kurt Cobain’in psikolojik durumuna negatif etki etmiş, intihar edecek duruma gelmesine kayıtsız kalmış olabilir ama cinayet işlediği konusunda hiçbir delil yok.

Kitabı Kimler Okumalı?

20. Yüzyılın En İyi 25 Rock Müzik Grubu listesinde de yer vermiş olduğum Nirvana grubu her şeyden önce bana müzikte bir karakter kazandırmış, grunge ve punk müzik dünyasıyla tanışmama vesile olmuş ve beni müzikle ilgili biri haline getirmiş bir grup. Dinlediğim ilk andan beri Nirvana müziğine büyük bir hayranlık beslerim ve neredeyse tüm şarkılarını ezbere bilirim. Bu yüzden Kurt Cobain benim hayatımda oldukça özel bir yere sahip. Zaten benim gibi birçok insana etki edebilmiş ki ölümünden onlarca yıl sonra dahi hala unutulmuş değil. Bir Kurt Cobain Biyografisi: Cennetten de Ağır, olumsuz birkaç yanına rağmen hayranlık beslediğim birinin hayatını bu kadar detaylı bir şekilde anlattığı için okumaktan keyif aldığım bir kitap oldu. Bitirdiğimde üzüldüm, tekrar okumak istedim. Eğer ucundan bile olsa Kurt Cobain’e ve Nirvana’ya ilgi duyuyorsanız bu kitabı sizlere tavsiye ederim.

kurt cobain-grammy speech-last nirvana concerts

Yorum Yapın